By BS*ökoscouts - Praca własna, CC BY-SA 3.0,
Pokrzywa to roślina, którą na naszych ogrodach traktujemy, jak chwast. Rozrasta się bujnie, parzy. Często tępimy ją bezlitośnie – a przecież jest ona naszym wielkim przyjacielem. Ma szerokie zastosowanie – jako roślina o dużych wartościach odżywczych i leczniczych i jako naturalny, czysty, zgodny z zasadami ekologii wyciąg służący do nawożenia i zwalczania chorób roślin. Młode, pojawiające się wczesną wiosną – a więc właśnie teraz! – pędy i liście wykorzystuje się jako składnik sałatek i soków owocowo- warzywnych, z uwagi na wysoką zawartość cennych witamin, mikroelementów i soli mineralnych . Picie naparów lub dodawanie świeżych listków młodej pokrzywy do sałatek ułatwia przemianę materii i wzmaga apetyt.
Medycyna ludowa zaleca, żeby przy wiosennym zmęczeniu pić co dzień na wzmocnienie sok ze świeżo zerwanych pokrzyw. Kurację tę warto stosować również latem, a zimą dobrze jest popijać herbatkę przyrządzoną z pokrzywy suszonej. Taki napar – ziele zalane wrzątkiem i pozostawione przez kwadrans pod przykryciem – pomaga walczyć ze stresem. W połączeniu z innymi ziołami działa nawet wtedy, gdy mamy… pokrzywkę (objawy uczulenia).
Pokrzywa ma właściwości moczopędne, niezastąpione w leczeniu kamicy nerkowej i innych schorzeń układu moczowego. Wspomaga wydalanie z organizmu szkodliwych substancji, np. złogów kwasu moczowego. Pokrzywa jest także pomocna m.in. w leczeniu dny moczanowej (artretyzmu). Równocześnie przeciwdziała zatrzymywaniu płynów w organizmie. Związki w niej zawarte oczyszczają układ trawienny, odprowadzają złogi żółciowe, a także korzystnie wpływają na pracę trzustki, wątroby i żołądka. Pokrzywę stosuje się w chorobach wątroby i przewodu pokarmowego, nieżytach żołądka i jelit, a także przy biegunkach.
PRZEPIS NA Wiosenną zupę z pokrzywy
Pokrzywa na zupę powinna być młoda, najlepsze są listki szczytowe, bo mają najwięcej właściwości odżywczych.
Składniki:to przede wszystkim 3 szklanki młodych listków pokrzywy, a ponadto :
- 2 marchewki
- 4 ziemniaki
- 2 listki laurowe
- mielone ziele angielskie
- cebula
- 3 ząbki czosnku
- majeranek
- sól
- świeżo mielony pieprz
- masło
- śmietana do zabielenia
Sposób przygotowania
Pokrzywę należy sparzyć gorącą wodą , aby pozbyć się zanieczyszczeń i pieczenia. W garnku zagotować wodę z listkami laurowymi, zielem angielskim solą, drobno posiekanym czosnkiem i warzywami. Pokrzywę i cebulę pokroić i podsmażyć na patelni z przyprawami.
Kiedy warzywa w zupie zmiękną, dodać pokrzywę i gotować jeszcze chwilę. Doprawić do smaku ulubionymi ziołami. Można też zmiksować zupę w blenderze., dodać łyżkę śmietany lub jogurtu gęstego lub grzanki.
Z rosnącej na naszych ogrodach pokrzywy w każdym czasie można przygotować gnojówkę i wywar z pokrzywy. To naturalne środki ochrony roślin i nawozy dolistne, które możemy stosować w swoim ogrodzie bez obaw, że zaszkodzimy naturalnemu środowisku.
PRZEPIS NA 10 litrów gnojówki z pokrzywy :
1 kg świeżych pokrzyw. ( młode ziele, jeszcze przed kwitnieniem). pociętych na mniejsze części układamy na dno plastikowego naczynia – może to być beczka lub duże wiadro. Uwaga ! Do przygotowania gnojówki nie nadają się pojemniki metalowe czy betonowe! Pociętą pokrzywę zalewamy 10 litrami wody (najlepiej jeśli będzie to odstana deszczówka).
Pojemnik przykrywamy gazą lub siatką. Nie można go zamykać gdyż fermentacja pokrzywy powinna zachodzić przy udziale tlenu. Pojemnik ustawiamy w zacisznym, lekko zacienionym miejscu na dwa tygodnie. Fermentującą zawartość mieszamy codziennie! Uwaga – roztwór bardzo śmierdzi dlatego też nie należy ustawiać go blisko domu! Gnojówka z pokrzywy będzie gotowa, kiedy z powierzchni wody zniknie piana, a roztwór zmieni kolor na lekko brunatny.
Gnojówka z pokrzywy przez zastosowaniem wymaga rozcieńczenia z wodą. Tak przygotowanym roztworem podlewamy rośliny (1 część gnojówki na 10 części wody) lub opryskujemy rośliny (1 część gnojówki na 20 części wody).
Podlewanie gnojówką z pokrzywy (1:10)
Rozcieńczona gnojówka z pokrzywy to doskonały naturalny nawóz dla wielu roślin ogrodowych – m.in. warzyw, np. pomidory lub ogórki (oprócz czosnku, cebuli, grochu i fasoli), roślin kwitnących (jednoroczne i byliny) i owocowych (krzewy i drzewa).
Opryskiwanie gnojówką z pokrzywy (1:20)
Można ją także zastosować jako naturalny środek ochrony roślin do zwalczania szkodników (mszyce i przędziorki, miseczniki) oraz chorób grzybowych (np. mączniak prawdziwy i rzekomy, szara pleśń) lub do uzupełniania niedoborów pierwiastków (rozwodniona gnojówka to doskonały nawóz dolistny).
Do opryskiwania roślin zamiast gnojówki częściej jest stosowany wyciąg z pokrzywy. Aby go przygotować należy 1 kg świeżej pokrzywy zalać 10 litrami wody i pozostawić na 24 godziny. Wyciąg z pokrzywy rozcieńcza się z wodą w stosunku 1:5.
Na pewno nie jest ona tak skuteczna jak chemiczne pestycydy, jednak przy niewielkiej liczebność szkodnika czy wstępnej fazie choroby jest skuteczna!
Pokochajmy pokrzywę!
Ewa Koniecpolska-Bień